Hanefî mezhebinin imamı, büyük müctehid.

İslâm’da hukukî düşüncenin ve ictihad anlayışının gelişmesinde önemli payı olup daha çok Ebû Hanîfe veya İmâm-ı Âzam diye şöhret bulmuştur. Ehli sünnetin dört büyük imamının birincisi, Hanifi mezhebinin kurucusudur. Hicri, seksen yılında Kûfe’de doğdu. Ashâb-ı Kiram'dan Enes bin Malik, Abdullah bin Ebû Evfa, Sehl bin Saad Said-i ve Ebûl Fadl Amir bin Vâsile zamanlarına yetişmiştir. Fıkıh ilmini, Hammad bin Ebû Süleyman'dan öğrendi. Tabiinden birçok büyük zatlarla ve İmam-ı Cafer Sadık'la sohbet etti. Üstün bir aklı, herkesi şaşırtan keskin bir zekâsı vardı. Fıkıh ilminde az zamanda eşi ortağı olmayan bir dereceye yükseldi. Şöhreti, bütün dünyaya yayıldı.

Fıkıh ilmini ilk olarak kollara ayırmıştır. Her branşın bilgilerini ayrı ayrı toplamış "feraiz" ve "şurut" kitaplarını yazmıştır. Fıkıhtaki çok geniş bilgisini ve hele kıyastaki harikulade kuvvetini, züht, takvadaki, hilm ve salahtaki akıllara hayret veren, üstünlüğünü bildiren kitapları sayılamayacak kadar çoktur. Talebesi pek çok olup içlerinden büyük müctehidler yetişmiştir. Hicri 150 yılında vefat etmiştir. Bağdat'ta medfundur.